Πληροφορίες για τα κουνέλια-Μυστικά και συμβουλές για τη φροντίδα τους

Σχετικά με τον χώρο τους: Τα κλουβιά των κουνελιών πρέπει να είναι αρκετά μεγάλα, ώστε να χωράνε το μπολάκι του φαγητού, το νερό, μία κρυψώνα και μαζί με όλα αυτά να περισσεύει αρκετός χώρος ώστε να μπορούνε άνετα να απλώσουν τα πόδια τους. Ως υλικό επίστρωσης του κλουβιού μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ροκανίδι αλλά καλύτερα πέλετ ή ειδικό υπόστρωμα. Μπορούν να εκπαιδευτούν ώστε να χρησιμοποιούν άμμο για γάτες για τις φυσικές ανάγκες, ή ακόμα και το κλουβί τους. Χρήσιμο θα ήταν ένα μπολάκι με άμμο για γάτες μέσα στο κλουβί.  Τα κουνέλια δεν είναι ζώα που μπορούν να ζήσουν καλά μέσα σε κλουβιά, όσο μεγάλα και να είναι αυτά. Χρειάζονται τουλάχιστον ένα τετράωρο καθημερινού παιχνιδιού εκτός κλουβιού.

Μεταχείριση: Τα κουνέλια, λόγω ότι είναι ζώα που ανήκουν στον πάτο της τροφικής αλυσίδας, από τη φύση τους φοβούνται όταν κάποιος πάει να τα σηκώσει από το έδαφος. Μπορείτε να τα πλησιάσετε θέτοντας τα χέρια σας αρχικά από πάνω τους, γιατί έχουν αρκετά μεγάλο οπτικό πεδίο πάνω από το κεφάλι τους. Αφού κάνετε αυτή την κίνηση περάστε ήρεμα το ένα χέρι σας και πιάστε μαλακά το σβέρκο του μαζί με τα μπροστινά πόδια και με το άλλο χέρι προσφέρετε μια καλή βάση στήριξης στα πίσω πόδια. Τα κουνέλια λατρεύουν να τους χαϊδεύουν το κεφάλι, όμως δεν τους αρέσει να αγγίζει κανένας την κοιλιά τους γιατί γαργαλιούνται. Σε περίπτωση που θέλετε να κοιτάξετε ή να καθαρίσετε το κάτω μέρος του κουνελιού υπάρχει ένας τρόπος ο οποίος είναι αποτελεσματικότερος όταν το κουνέλι έχει καλή ιδιοσυγκρασία, σας εμπιστεύεται και εκείνη τη στιγμή είναι ήρεμο, ή κουρασμένο. Μην κάνετε τα κουνέλια σας μπάνιο γιατί υπάρχει περίπτωση να αγχωθούν και να πεθάνουν. Κυρίως καθαρίζονται μόνα τους. Επίσης ποτέ μην δοκιμάσετε να βάλετε το κουνέλι πίσω στο κλουβί με το ζόρι ή κυνηγώντας το μέχρι εκεί γιατί τότε μόνο θα το κάνετε να σας φοβάται. Αντιθέτως μπορείτε να το οδηγήσετε μαλακά μέχρι εκεί. Μην το κάνετε να βλέπει το κλουβί του σαν φυλακή αλλά σαν το δικό του χώρο.

Διατροφή: Τα κατοικίδια κουνέλια μπορούν να ζήσουν με την καλύτερη υγεία αν η διατροφή τους αποτελείται από ξηρά τροφή τύπου πέλετ, φρέσκα λαχανικά και φρούτα και πολύ σημαντικό άχυρο. Τα φρέσκα λαχανικά και φρούτα δεν πρέπει να δίνονται μέχρι το κουνέλι να φτάσει την ηλικία των 4 μηνών γιατί το πεπτικό τους σύστημα δεν είναι έτοιμο μέχρι τότε να τα χωνέψει. Μέχρι τότε μπορεί να τρέφεται με ξηρά τροφή και άχυρο. Αργότερα, καθώς σταδιακά αυξάνουμε τα λαχανικά, μειώνουμε την ξηρά τροφή, χωρίς όμως ποτέ να την διακόψουμε εντελώς. Τα λαχανικά και η ξηρά τροφή πρέπει να είναι σε ορισμένες ποσότητες κάθε μέρα, ανάλογα με το μέγεθος και την ηλικία του κουνελιού, όμως πρέπει πάντα να υπάρχει άχυρο στο κλουβί, όπως επίσης και φρέσκο νερό (το οποίο καλό είναι να ανανεώνεται 2 φορές την ημέρα). Τα φρούτα πρέπει να δίνονται καθημερινά, όμως με σύνεση γιατί τα κουνέλια είναι επιρρεπή στον διαβήτη. Τα γλυκά φυσικά απαγορεύονται εντελώς, όπως και τα προϊόντα κρέατος ή ψωμιού.

Υγεία:  Σε γενικές γραμμές τα κουνέλια δεν έχουν να αντιμετωπίσουν πολλές ασθένειες, όμως αυτές που υπάρχουν είναι θανατηφόρες αν δεν αντιμετωπιστούν σωστά. Η πιο συνηθισμένη περίπτωση που όλα τα κουνέλια κάποια στιγμή αντιμετωπίζουν είναι η διάρροια. Η διάρροια μπορεί να προκληθεί από κάποια αλλαγή στη διατροφή, από δηλητηρίαση, από άγχος ή ακόμα και από πιο σοβαρές παθολογικές καταστάσεις, οι οποίες αντιμετωπίζονται μόνο με τη βοήθεια κτηνιάτρου. Ταυτόχρονα με τη διάρροια θα παρατηρήσετε ότι το κουνέλι γενικώς δείχνει αδιάθετο και αυτό που πρέπει να προσέξετε πάρα πολύ είναι αν πίνει πολύ νερό, γιατί η διάρροια μπορεί πολύ εύκολα να προκαλέσει αφυδάτωση. Σε αυτή την περίπτωση αφαιρέστε τα λαχανικά και τα φρούτα από τη διατροφή του κουνελιού για 2-3 μέρες και αν δείτε ότι δεν υποχωρεί επισκεφτείτε τον κτηνίατρο χωρίς καθυστέρηση γιατί τότε μάλλον το κουνέλι είναι πολύ άρρωστο από μια ασθένεια που θα την περιγράφαμε κάτι σαν γρίπη των κουνελιών. Αν η διάρροια προκαλείται από άγχος μεταφέρετε το κλουβί σε ένα ήσυχο σημείο, ή απομακρύνετε από τον χώρο ότι αγχώνει το κουνέλι.

Μια άλλη παθολογική κατάσταση είναι το μπλοκάρισμα του πεπτικού συστήματος. Προκαλείται όταν στην έξοδο του στομαχιού μαζεύονται υλικά, όπως τρίχες ή άλλα δύσπεπτα στοιχεία (όπως το ροκανίδι, που αναφέρθηκε παραπάνω), τα οποία στη φύση τα κουνέλια μπορούν να χωνέψουν γιατί τρώνε χορτάρι. Στο σπίτι τη θέση του χορταριού παίρνει το άχυρο, και γι’ αυτό είναι πιθανόν το πιο σημαντικό στοιχειό στη διατροφή τους. Το μπλοκάρισμα δεν έχει φανερά συμπτώματα, παρά το ότι το κουνέλι δεν τρώει καθόλου, η κοιλιά του θα είναι πρησμένη και τελικά, αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως θα πεθάνει από την ασιτία. 

Όμως αν και μειώνονται δραματικά οι πιθανότητες μπλοκαρίσματος με το άχυρο, δεν εξαλείφονται. Σε αυτή την περίπτωση ο κτηνίατρος μπορεί να δώσει το κατάλληλο φάρμακο. Επίσης τα κουνέλια μπορούν να προσβληθούν (όπως κάθε έμβιο ον) από δερματικές παθήσεις, μύκητες ή άλλα παράσιτα, τα οποία μπορούν επίσης να αντιμετωπιστούν αρκετά αποτελεσματικά με τη βοήθεια του κτηνιάτρου. Τέλος, να σημειώσουμε ότι τα κουνέλια δεν μπορούν να μεταδώσουν καμία ασθένεια στον άνθρωπο, αν και ο άνθρωπος μπορεί να μεταδώσει γρίπη στα κουνέλια. Γι’ αυτό και θα πρέπει να φροντίζουμε να πλένουμε τα χέρια μας πριν ασχοληθούμε με το κουνέλι μας τις μέρες που έχουμε κάποιο κρύωμα. 

Στείρωση: Σε αυτό το σημείο πρέπει να τονιστεί η χρησιμότητα της στείρωσης. Τα κατοικίδια κουνέλια δεν τα στειρώνουμε μόνο για να μην αναπαράγονται, αλλά και για λόγους δικής τους υγείας, ψυχολογικής και σωματικής. Τα κουνέλια δεν έχουν οίστρο κάποια συγκεκριμένη περίοδο του χρόνου και γι’ αυτό είναι κατανοητό γιατί πρέπει να τα στειρώνουμε, αν έχουμε αρσενικά μαζί με θηλυκά, καθώς μάλλον δεν είναι τόσο εύκολο να έχουμε να αντιμετωπίσουμε τρεις γέννες το χρόνο, με τουλάχιστον 3 μικρά στην καθεμία και να βρούμε σωστές οικογένειες για να τα υιοθετήσουν, και αυτό να γίνεται μέχρι το θηλυκό να πεθάνει. Τα κουνέλια στην αιχμαλωσία μπορεί να ζήσουν μέχρι και 12 χρόνια! Όμως η στείρωση είναι απαραίτητη ακόμα και αν έχουμε 1 μόνο κουνέλι, ή κρατούμε περισσότερα χωριστά. Λόγω του μόνιμου οίστρου καταλαβαίνουμε την ποσότητα των ορμονών που παράγονται μέσα στο σώμα του κουνελιού και παραμένουν ανενεργές, καθώς δεν ζευγαρώνουμε το κουνέλι μας. Τότε θα παρατηρήσουμε μια μεγάλη αλλαγή στη συμπεριφορά, τόσο του αρσενικού όσο και του θηλυκού. Δηλαδή θα γίνουν επιθετικά, θα έχουν μία μόνιμη νευρικότητα, θα ξεχάσουν ό, τι καταφέραμε να τα διδάξουμε νωρίτερα και αυτός ο παρορμητικός «θυμός» θα τα οδηγεί στο να κάνουν πολλές ζημιές, στο να επιτίθενται σε εμάς, ή ακόμα και στον εαυτό τους, με το να τραβάνε το τρίχωμά τους ή να ξύνονται μέχρι να ανοίξουν στο σώμα τους πληγές. Επίσης αυτό το μπλοκάρισμα των ορμονών μπορεί να προκαλέσει και άλλες παθογόνες καταστάσεις, όπως για παράδειγμα το μπλοκάρισμα του πεπτικού συστήματος, στο οποίο αναφερθήκαμε παραπάνω. Αυτό μπορεί να συμβεί τόσο στα αρσενικά όσο και στα θηλυκά. Όμως για τα θηλυκά υπάρχει ακόμα ένας και πολύ σοβαρός λόγος για να τα στειρώνουμε. Από εκτεταμένες έρευνες έχει αποδειχθεί ότι το 85% των αστείρωτων θηλυκών, που φυσικά δεν ζευγαρώνονται παθαίνουν κάποια μορφή καρκίνου των γεννητικών οργάνων μέχρι την ηλικία των 3 ετών.

Παιχνίδι:  Τα κουνέλια είναι πολύ έξυπνα ζώα, τα οποία χρειάζονται να απασχολούνται, ώστε να μην νιώθουν ανία. Ευτυχώς τα παιχνίδια τους μπορεί να έχουν από μηδαμινό ως μηδενικό κόστος. Γενικώς, ανάλογα και με τον χαρακτήρα, τους αρέσει να τρέχουν, να χοροπηδάνε, να κρύβονται, να σκάβουν, να πετάνε διάφορα πράγματα, ακόμα και να σκαρφαλώνουν. Πολύ καλά παιχνίδια για κουνέλια είναι τα εξής: Παλιά περιοδικά, τα οποία μπορεί να τα σκίζει, χάρτινα κουτιά στα οποία μπορούν να κρυφτούνε, ρολά από χαρτί υγείας ή κουζίνας, που μπορούν να μασουλήσουν, ξύλινες μπάλες ή ξύλινα ραβδάκια για να δαγκώνουν και ό, τι άλλο μπορούμε να φανταστούμε ότι θα τους αρέσει σε σχέση με τις προσωπικές τους προτιμήσεις. Επίσης σε πολλά αρέσει να παίζουν με εμάς, να σκαρφαλώνουν επάνω μας, ή ακόμα και να παίζουν κυνηγητό ή κρυφτό! Ένα πράγμα που δεν ξέρει πολύς κόσμος είναι ότι τα κουνέλια μπορούν, με θετικές μεθόδους εκπαίδευσης, να μάθουν να κάνουν κάποια κόλπα, να πηδάνε εμπόδια, να ακούνε σε εντολές μας και όλο αυτό να το θεωρούνε παιχνίδι.

Συμπεριφορά κουνελιού: Τα κουνελάκια, όπως άλλωστε και όλα τα ζώα, έχουν κάποιους δικούς τους κώδικες επικοινωνίας, οι οποίοι, τουλάχιστον αρχικά, είναι ακατανόητοι για τους ανθρώπους. Αρχικά πρέπει να έχουμε υπ’ όψιν μας ότι τα κουνέλια αποτελούν θηράματα πολλών άλλων ζώων στη φύση και από μόνο του αυτό το χαρακτηριστικό εξηγεί αρκετά στοιχεία της συμπεριφοράς τους. Έτσι είναι κατανοητό το γιατί συνήθως δεν τους αρέσει να τα παίρνουμε αγκαλιά και γενικά να τα σηκώνουμε από το έδαφος, δηλαδή επειδή το ένστικτό τους τους λέει ότι είμαστε αρπακτικά. Επίσης πολλές συμπεριφορές που είναι ίδιες με αυτές άλλων ζώων έχουν διαφορετικό νόημα. Για παράδειγμα στον κόσμο των κουνελιών ο αρχηγός είναι αυτός που τον χαϊδεύουν όταν το απαιτεί. Σε γενικές γραμμές είναι πολύ κτητικά ζώα με τα πράγματά τους και κυρίως με την περιοχή τους.